De invoering van de Wet kwaliteit incassodienstverlening (Wki) markeert een verandering in de Nederlandse incassosector. Deze wet, die in mei 2022 is aangenomen en in april 2024 van kracht wordt, heeft als doel de kwaliteit van de incassodienstverlening te verbeteren en de schuldenproblematiek in Nederland terug te dringen. Voor advocaten die actief zijn op het gebied van incasso, brengt de Wki belangrijke gevolgen en nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee.
Registratieplicht voor incassodienstverleners
Eén van de kernaspecten van de Wki is de registratieplicht voor incassodienstverleners. Deze plicht vereist dat alle incassodienstverleners, inclusief advocaten en deurwaarders die buitengerechtelijke incassowerkzaamheden uitvoeren, zich inschrijven in een speciaal register. Dit register wordt beheerd door screeningsautoriteit Justis, die controleert of aanbieders voldoen aan gestelde eisen van betrouwbaarheid en kwaliteit. Registratie is een jaar geldig en moet jaarlijks vernieuwd worden, wat een continue kwaliteitsborging impliceert.
Advocaten die incassoactiviteiten verrichten, moeten zich bewust zijn van deze nieuwe verplichtingen. Hoewel advocaten en deurwaarders uitgezonderd zijn van de registratieplicht, dienen zij zich wel aan de Wki te houden. De Orde van Advocaten en Bureau Financieel Toezicht houden respectievelijk toezicht op deze beroepsgroepen.
Kwaliteitseisen aan de incassopraktijk
De Wki stelt ook duidelijke kwaliteitseisen aan de incassopraktijk. Incassodienstverleners moeten onder meer zorgen voor een heldere communicatie, een geordende administratie, en een respectvolle behandeling van schuldenaren. Deze eisen zijn ontworpen om te voorkomen dat kwetsbare schuldenaren slachtoffer worden van ongeoorloofde incassopraktijken en dragen bij aan een gelijk speelveld binnen de sector.
Vanaf 1 april 2024 treedt de Inspectie Justitie en Veiligheid (JenV) op als primaire toezichthouder op de incassomarkt. Deze toezichthouder zal controleren of incassodienstverleners zich houden aan de wettelijke regels, waaronder de verplichte registratie vanaf 1 april 2025 en naleving van de kwaliteitseisen. In de eerste periode zal de focus liggen op informeren, stimuleren en, waar nodig, interveniëren. De Inspectie JenV zal terughoudend zijn met het inzetten van formele handhavingsinstrumenten zoals bestuurlijke boetes, tenzij er sprake is van ernstige overtredingen.
Rechtvaardige benadering van incasso
Voor advocaten betekent de Wki dat zij hun incassopraktijken moeten aanpassen aan de nieuwe regelgeving. Dit vereist niet alleen aandacht voor de administratieve aspecten van hun werk, zoals de inschrijving en naleving van kwaliteitseisen, maar ook een herbeoordeling van de manier waarop zij omgaan met schuldenaren. Het doel is om een evenwichtige en rechtvaardige benadering van incasso te waarborgen, die de belangen van zowel schuldeisers als schuldenaren dient.
De implementatie van de Wki biedt een kans voor advocaten om zich te onderscheiden door hoge kwaliteitsnormen in hun incassopraktijken te handhaven. Dit draagt niet alleen bij aan een positieve perceptie van de advocatuur maar ondersteunt ook het bredere doel van de wet: het verbeteren van de incassokwaliteit en het terugdringen van de schuldenproblematiek in Nederland. Advocaten spelen een cruciale rol in dit proces en hun inzet voor kwaliteit en rechtvaardigheid is essentieel voor het slagen van deze belangrijke maatschappelijke doelstelling.
